Jeśli wniosek o przyznanie świadczenia wychowawczego w trybie przepisów ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci (tzw. Program 500 +) zostanie złożony do dnia 1 lipca 2016 r., to świadczenie zostanie wypłacone z wyrównaniem począwszy od dnia wejścia w życie ustawy, czyli od 1 kwietnia 2016 r. W przypadku złożenia wniosku po 1 lipca 2016 r., prawo do świadczenie zostanie przyznane i wypłacone począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z dokumentami.
Nowe świadczenie wychowawcze na dziecko w kwocie 500 zł miesięcznie zostało wprowadzone ustawą z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z dnia 17 lutego 2016 r., poz. 195). Osoba ubiegająca się o świadczenie na drugie i kolejne dziecko składa wyłącznie wniosek. W przypadku ubiegania się o 500 zł na pierwsze dziecko trzeba do wniosku dołączyć dokumenty dotyczące wysokości osiągniętego dochodu . Wnioski można składać osobiście do urzędu miasta, urzędu gminy, ośrodków pomocy społecznej, centrum realizacji świadczeń socjalnych, szkół, przedszkoli; przez Internet (platforma Empatia, Platforma Usług Elektronicznych ZUS, elektroniczne systemy bankowe; Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej) albo przez Pocztę Polską.
Wniosek składa się raz w roku. Zasadą jest, że prawo do świadczenia wychowawczego ustalane jest na okres od dnia 1 października do dnia 30 września roku następnego. Prawo do świadczenia wychowawczego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, do końca okresu, o którym mowa wyżej, nie wcześniej niż od dnia odpowiednio urodzenia się dziecka, objęcia dziecka opieką lub przysposobienia dziecka. Dzień 1 lipca to ostatni dzień, w którym złożenie wniosku spowoduje przyznanie i wypłacenie świadczenia z wyrównaniem za trzy wcześniejsze miesiące (kwiecień, maj, czerwiec).