Toruń, dnia 22 listopada 2015 roku
Termin przedawnienia roszczeń banku wynikających z kredytu bankowego wynosi trzy lata, ponieważ roszczenie to ma związek z prowadzoną przez bank działalnością gospodarczą. Poszczególne raty kredytu przedawniają się po upływie trzech lat licząc od dnia, w którym rata powinna zostać zapłacona zgodnie z zawartą umową kredytową. Przedawnienie biegnie oddzielnie w stosunku do każdej z rat.
Roszczenie o zapłatę należności z tytułu umowy kredytu ma charakter majątkowy, który podlega przedawnieniu. Przedawnienie jest jedną z instytucji dawności, która wiąże z upływem czasu określone skutki prawne. Po upływie terminu przedawnienia wierzyciel nie może już domagać się spełnienia świadczenia. Wprawdzie roszczenie nadal istnieje, ale ten przeciwko komu jest ono skierowane, może uchylić się od jego zaspokojenia, czyli bez ujemnych konsekwencji prawnych odmówić podjęcia zachowania, do którego jest zobowiązany.
Terminy przedawnienia są uregulowane w sposób bezwzględnie obowiązujący, czyli nie jest możliwe ich umowne skracanie bądź wydłużanie przez strony. Nadto, dłużnik nie może zrzec się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu przedawnienia. W Kodeksie cywilnym uregulowane są ogólne terminy przedawnienia, tj. okres dziesięcioletni, który ma podstawowe znaczenie oraz termin trzyletni dotyczący roszczeń o świadczenia okresowe i roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Nadto, przepisy szczególne mogą wprowadzać wyjątki od powyższej reguły i wówczas mają one pierwszeństwo nad tymi przewidzianymi w art. 118 kodeksu cywilnego.
Nie ulega wątpliwości, że termin przedawnienia roszczeń banku wynikających z kredytu bankowego cechuje trzyletni termin przedawnienia, ponieważ roszczenie to ma związek z prowadzoną przez bank działalnością gospodarczą. W myśl art. 120 § 1 kodeksu cywilnego bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, czyli gdy minął termin jego płatności. W przypadku rat kredytu należy uznać, że poszczególne z nich przedawniają się więc po upływie trzech lat licząc od dnia, w którym rata powinna zostać spłacona zgodnie z zawartą umową kredytową, w związku z czym okres przedawnienia biegnie tu oddzielnie w stosunku do każdej z nich. Jednakże w sytuacji niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo gdy kredyt nie jest spłacany, bank może wypowiedzieć zawartą umowę kredytową. W takim przypadku całość niespłaconego kredytu staje się wymagalna, a pozostałe do spłaty raty, powinny zostać zapłacone od razu. W tym momencie rozpoczyna też swój bieg trzyletni okres przedawnienia do wszystkich, niewymagalnych przed wypowiedzeniem umowy, rat.
W postępowaniu sądowym dłużnik musi sam ponieść zarzut przedawnienia roszczenia, bowiem sąd z urzędu nie uwzględnia upływu terminu przedawnienia. W wyniku podniesienia takiego zarzutu dłużnik skutecznie uchyla się od zapłaty pozostałych do spłaty rat kredytu.
(Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 23 kwietnia 2014 r., sygn. akt I ACa 1361/13)