Toruń, dnia 25 sierpnia 2017 roku
Osoba trzecia może w drodze powództwa żądać zwolnienia zajętego przedmiotu od egzekucji, jeżeli skierowanie do niego egzekucji narusza jej prawa. Zawarte w przepisie art. 841 § 1 k.p.c. pojęcie "przedmiotu" nie może być utożsamiane wyłącznie z rzeczą, jako jednym z przedmiotów stosunków cywilnoprawnych. Egzekucja sądowa może być bowiem skierowana także do przedmiotów, które nie są rzeczami, jak np. wynagrodzenie za pracę, wierzytelność z rachunku bankowego, czy też innego rodzaju wierzytelności. (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 2017 r., sygn. akt II CSK 290/16).
Zgodnie z art. 725 kodeksu cywilnego przez umowę rachunku bankowego bank zobowiązuje się względem posiadacza rachunku, na czas oznaczony lub nieoznaczony, do przechowywania jego środków pieniężnych oraz, jeżeli umowa tak stanowi, do przeprowadzania na jego zlecenie rozliczeń pieniężnych. Posiadacz rachunku może ustanowić pełnomocnika. Udzielenie pełnomocnictwa do rachunku bankowego oznacza upoważnienie innej osoby, nie będącej posiadaczem rachunku, do dokonywania określonych czynności w imieniu mocodawcy. Pełnomocnik nie staje się współposiadaczem rachunku bankowego. Stroną umowy rachunku bankowego nadal jest tylko mocodawca. Pełnomocnik nie jest właścicielem środków zgromadzonych na rachunku bankowym. Jeśli pełnomocnik ma długi i zostanie wszczęte przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, środki zgromadzone na rachunku bankowym mocodawcy nie mogą być zajęte.
W przypadku naruszenia praw osób trzecich czynnościami egzekucyjnymi przysługuje takiej osobie powództwo o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji (art. 841 kodeksu postępowania cywilnego). Zawarte w przepisie art. 841 § 1 k.p.c. pojęcie "przedmiotu" nie może być utożsamiane wyłącznie z rzeczą, jako jednym z przedmiotów stosunków cywilnoprawnych. Egzekucja sądowa może być bowiem skierowana także do przedmiotów, które nie są rzeczami, jak np. wynagrodzenie za pracę, wierzytelność z rachunku bankowego, czy też innego rodzaju wierzytelności. Legitymację do wytoczenia powództwa ma osoba trzecia, a zatem osoba niebędąca stroną właściwego postępowania egzekucyjnego. Celem postępowania z art. 841 § 1 k.p.c. jest ocena, czy egzekucja może być prowadzona z określonego przedmiotu, czy też narusza ona prawo podmiotowe osoby trzeciej. Powództwo ekscydencyjne można wnieść tylko wtedy, gdy wszczęte zostało postępowanie egzekucyjne i to postępowanie trwa. Po jego zakończeniu, a więc po wyegzekwowaniu zajętej wierzytelności powództwo takie staje się bezprzedmiotowe. Nie można zwolnić spod egzekucji rzeczy czy prawa, które zostało już przeniesione na wierzyciela. W takiej sytuacji osobie trzeciej, która rości sobie do nich prawo, przysługują inne roszczenia.
Ustawodawca ograniczył czasowo możliwość skorzystania z uprawnienia zmierzającego do ochrony prawa naruszonego w wyniku skierowania do niego egzekucji. Powództwo można wnieść w terminie miesiąca od dnia dowiedzenia się o naruszeniu prawa, chyba że inny termin jest przewidziany w przepisach odrębnych. Termin do wytoczenia powództwa biegnie od dnia, w którym osoba trzecia faktycznie dowiedziała się o naruszeniu jej prawa. Powództwo wytacza się przed sąd rzeczowo właściwy, w którego okręgu prowadzi się egzekucję.