Toruń, dnia 13 grudnia 2012 roku
Właściciel lokalu, którego dotyczą zagrożenia związane z użytkowaniem obiektu budowlanego w sposób zagrażający zdrowiu ma interes prawny w żądaniu wszczęcia postępowania w sprawie o usunięciu nieprawidłowości stwierdzonych w obiekcie budowlanym.
Zgodnie z art. 66 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - prawo budowlane (Dz. U z 2016 r. poz. 290 ze zm.) organ nadzoru budowlanego nakazuje, w drodze decyzji, usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości, określając termin wykonania tego obowiązku, jeżeli obiekt budowlany:
1) może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia bądź środowiska albo
2) jest użytkowany w sposób zagrażający życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia lub środowisku, albo
3) jest w nieodpowiednim stanie technicznym, albo
4) powoduje swym wyglądem oszpecenie otoczenia.
Artykuł 66 ust. 1 ustawy - prawo budowlane stanowi podstawę do wszczęcia postępowania administracyjnego z urzędu w sprawie wydania decyzji nakazującej usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości w obiekcie budowlanym. Możliwe jest także wszczęcie postępowania administracyjnego na wniosek strony.
Zgodnie z art. 28 Kodeksu postępowania administracyjnego, stroną jest każdy czyjego interesu prawnego dotyczy sprawa administracyjna. Podstawą prawną wyprowadzenia interesu prawnego są przepisy materialne prawa administracyjnego.
W Wyroku z dnia 17 listopada 2016 r. (sygn. akt II OSK 305/15) Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że artykuł 66 ust. 1 ustawy - Prawo budowlane daje podstawy materialnoprawne do wyprowadzenia interesu prawnego jednostek, których stwierdzone zagrożenia dotyczą, a które podlegają szczególnej ochronie, zgodnie z art. 5 tej ustawy. Zatem właściciel lokalu mieszkalnego, którego dotyczą zagrożenia ma interes prawny w żądaniu wszczęcia postępowania w sprawie wydania decyzji nakazującej usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości w obiekcie budowlanym.
Obiekt budowlany należy użytkować w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska oraz utrzymywać w należytym stanie technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej. Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany zapewnić, dochowując należytej staranności, bezpieczne użytkowanie obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych odziaływujących na obiekt, związanych z działaniem człowieka lub sił natury, w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, mogące spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska. Dlatego właściciel lokalu, który dotknięty jest skutkami związanymi z użytkowaniem obiektu budowlanego w sposób zagrażający zdrowiu ma interes prawny w żądaniu wszczęcia postępowania w sprawie wydania decyzji nakazującej usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości w obiekcie budowlanym.
(Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 listopada 2016 r. sygn. akt II OSK 305/15).