• Adwokat
  • Cywilne
  • Firmy
  • Mundury

Odmowa uznania za dopuszczalne rozwiązania w drodze wypowiedzenia umowy użyczenia zawartej na czas nieoznaczony i nie określającej celu użyczenia mogłoby prowadzić do nie dającej się zaakceptować sytuacji, w której dający rzecz w użyczenie nigdy nie odzyskałby prawa do swojej rzeczy. Brak jest podstaw do wywodzenia, że wypowiedzenie umowy użyczenia wymaga dla swej skuteczności istnienia realnie istniejącej przyczyny wypowiedzenia. Przyjęcie ww. postulatu powodowałoby nierówność wobec prawa i nakazywało właścicielowi rzeczy bezterminowe i nieodpłatne znoszenie ograniczenia swego prawa. (Wyrok Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 6 grudnia 2013 r., sygn. akt IV Ca 573/13)

Strony łączyła umowa użyczenia unormowana w art. 710 kodeksu cywilnego, do której cech należy zezwolenie biorącemu na czas oznaczony lub nieoznaczony na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy, a biorący w używanie ponosi zwykłe koszty utrzymania rzeczy użyczonej (art. 713 kc).

Stosunek użyczenia ma charakter jednostronnie zobowiązujący. Jest to umowa nieodpłatna, zawierana w celu niesienia bezinteresownej pomocy osobie, która takiej pomocy oczekuje. Użyczający za swoją uczynność wobec biorącego, za pozbawienie siebie użytku z rzeczy, nie otrzymuje żadnej korzyści. Jeśli umowa ta zostaje zawarta na czas nieokreślony może zostać wypowiedziana przez użyczającego, co powoduje wygaśnięcie stosunku użyczenia. Dla skutecznego wypowiedzenia umowy użyczenia nie musi zaistnieć określona przyczyna, wystarczające jest złożenie oświadczenia woli.

W doktrynie ugruntował się pogląd, że jeżeli umowa zawarta na czas nieoznaczony nie określa celu użyczenia (takie określenie nie należy do essentialia negotii umowy użyczenia), wówczas możliwe jest wypowiedzenie w terminie uwzględniającym interesy obu stron (tak Z. Radwański, w: System, t. III, cz. 2, s. 383; J. Gudowski, w: Komentarz 2011, I, s. 497). Specyfika umowy użyczenia, w której jedna strona bez żadnego ekwiwalentu zmuszona jest do rezygnacji z korzystanie ze swojego prawa, powoduje, że dający w użyczenie nie może być pozbawiony możliwości rozwiązania istniejącego stosunku prawnego. Odmowa uznania za dopuszczalne rozwiązania w drodze wypowiedzenia umowy użyczenia zawartej na czas nieoznaczony i nie określającej celu użyczenia mogłoby prowadzić do nie dającej się zaakceptować sytuacji, w której dający rzecz w użyczenie nigdy nie odzyskałby prawa do swojej rzeczy. Specyfika a szczególnie nieodpłatność umowy użyczenia, wskazany brak ekwiwalentności świadczenia, czyni niemożliwym traktowanie w taki sam sposób stron umowy użyczenia lokalu jak stron umowy najmu lokalu. Brak jest także podstaw do wywodzenia, że wypowiedzenie umowy użyczenia wymaga dla swej skuteczności istnienia realnie istniejącej przyczyny wypowiedzenia. Przyjęcie ww. postulatu powodowałoby nierówność wobec prawa i nakazywało właścicielowi rzeczy bezterminowe i nieodpłatne znoszenie ograniczenia swego prawa.

Jeśli strony zawarły umowę użyczenia na czas nieoznaczony, nie ma zastosowania przepis art. 716 kc i w wypowiedzeniu umowy użyczenia nie trzeba nawet podawać przyczyny wypowiedzenia, albowiem w sprawie ma zastosowanie art. 365(1) kc.

(Wyrok Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 6 grudnia 2013 r., sygn. akt IV Ca 573/13)
Źródło: https://orzeczenia.slupsk.so.gov.pl/content/$N/151020000002003_IV_Ca_000573_2013_Uz_2013-12-06_002