• Adwokat
  • Cywilne
  • Firmy
  • Mundury

Zarzut wypełnienia weksla in blanco niezgodnie z zawartym porozumieniem wekslowym (tzw. deklaracją wekslową) może skutkować wyłączeniem odpowiedzialności dłużnika z weksla.

Zobowiązanie wekslowe, na gruncie ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (dalej: prawo wekslowe), ma charakter samodzielny i abstrakcyjny. Oznacza to, że samo podpisanie weksla rodzi zobowiązanie wystawcy i to bez względu na przyczynę jego wystawienia. Zgodnie z art. 101 prawa wekslowego, istotą weksla własnego jest bezwarunkowe przyrzeczenie zapłaty sumy pieniężnej potwierdzone podpisem. Źródłem zobowiązania wekslowego jest w tym przypadku umowa dochodząca do skutku przez wydanie weksla lub jego zwrócenie posiadaczowi.

W przypadku dokumentu, który w chwili wręczenia nie zawiera wszystkich elementów weksla własnego, jak w przypadku weksla in blanco, umowa ta ma na celu powstanie zobowiązania wekslowego w przyszłości. Umowę tę stanowi w szczególności deklaracja wekslowa, w której strony określają warunki, od których spełnienia uzależnione jest uzupełnienie weksla in blanco. Zobowiązanie powstaje dopiero po uzupełnieniu dokumentu przez upoważnioną osobę o elementy niezbędne do uznania dokumentu za weksel własny.

Prawo wekslowe dopuszcza w określonych sytuacjach podniesienie przez dłużnika wekslowego stosownego zarzutu prowadzącego do wyłączenia jego odpowiedzialności z weksla. Zarzut nieprawidłowego uzupełnienia weksla in blanco, tj. wypełnienia sprzecznego z zawartym porozumieniem (deklaracją wekslową), jako zarzut osobisty jest skuteczny tylko wobec bezpośredniego kontrahenta (strony porozumienia o uzupełnieniu), któremu osoba podpisana na wekslu in blanco weksel ten wręczyła. Zarzut ten będzie skuteczny także wobec osoby, która choćby w dobrej wierze, nabyła weksel z podpisem in blanco jeszcze przed jego uzupełnieniem, i osoby, która wprawdzie nabyła weksel już po uzupełnieniu od osoby, która weksel in blanco wypełniła, lecz przy nabyciu była w złej wierze lub dopuściła się rażącego niedbalstwa (Wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia - Śródmieścia we Wrocławiu z dnia 8 marca 2017 r., sygn. akt VIII C 1059/16).

Wypełnieniem weksla in blanco niezgodnie z deklaracją wekslową może być uzupełnienie weksla in blanco terminem płatności po upływie terminu przedawnienia roszczenia ze stosunku podstawowego (weksel in blanco wystawiony w 2004 r., uzupełniony terminem płatności np. na 2014 r.). W takim przypadku dłużnik odpowiada w granicach, w jakich odpowiadałby w razie prawidłowego wypełnienia weksla in blanco.

Stosownie do art. 70 w zw. z art. 103 ust. l ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 roku prawo wekslowe (Dz.U. z 1936 r. Nr 37 poz. 282 ), roszczenia wekslowe przeciw wystawcy weksla własnego ulegają przedawnieniu z upływem lat trzech, licząc od dnia płatności weksla. W myśl powołanego już art. 70 ust. l i 2 o początku biegu przedawnienia decyduje dzień płatności.