• Adwokat
  • Cywilne
  • Firmy
  • Mundury

Zgodnie z art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w razie zmiany stosunków można żądać zmiany wysokości zasądzonych alimentów. Zmiana stosunków to istotne zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji albo istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Skutkiem takich zmian jest potrzeba skorygowania zakresu obowiązku alimentacyjnego. (Wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 21 stycznia 2015 r., sygn. akt VI RCa 293/14).

Zgodnie z art. 133 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z ich majątku wystarczają na pokrycie kosztów utrzymania i wychowania. Zakres świadczeń alimentacyjnych natomiast zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Innymi słowy jednym z podstawowych założeń prawa rodzinnego jest obowiązek wzajemnego wspierania się członków rodziny, skonkretyzowany w przepisach regulujących obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka. Sam zaś obowiązek alimentacyjny polega na dostarczaniu środków utrzymania, a w razie potrzeby także wychowania. Wysokość rat alimentacyjnych jest wypadkową pomiędzy usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego z jednej strony, z drugiej zaś - majątkowymi i zarobkowymi możliwościami zobowiązanego do alimentacji. W razie zaś zmiany stosunków można żądać obniżenia bądź podwyższenia alimentów. Zgodnie z treścią art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Przez zmianę stosunków rozumie się zwiększenie lub zmniejszenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego albo możliwości zarobkowych zobowiązanego. Punktem odniesienia dla takiej zmiany jest porównanie sytuacji, jaka miała miejsce w chwili wydania orzeczenia nakładającego obowiązek alimentacyjny do sytuacji aktualnej. Zmianę taką należy przy tym oceniać w warunkach konkretnego stanu faktycznego przy uwzględnieniu istnienia warunków i okoliczności istotnych, mających charakter trwały. W obu przypadkach trzeba mieć przy tym na względzie z jednej strony usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, a z drugiej strony zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Szczególnym przykładem zmiany stosunków uzasadniającej obniżenie alimentów jest osiągnięcie przez uprawionego do alimentów zdolności samodzielnego utrzymania się, a zatem zaspokojenia we własnym zakresie swoich usprawiedliwionych potrzeb. Podstawną do zmiany wysokości alimentów jest także niezawiniona utrata pracy przez zobowiązanego i trudności ze znalezieniem nowego zatrudnienia, choroba i związane z nią uzyskanie prawa do renty, wzrost kosztów utrzymania zobowiązanego, zobowiązanie do utrzymania innych osób (np. chorej matki). Zgodnie z orzecznictwem sam fakt urodzenia się kolejnego dziecka nie pociąga za sobą automatycznie ustania obowiązku alimentacyjnego w stosunku do pozostałych dzieci. Może to ewentualnie wpłynąć na rozmiar istniejącego obowiązku (wysokość rat alimentacyjnych). Wszystkie te okoliczności, by mogły stać się podstawą faktyczną do żądania obniżenia alimentów, muszą zaistnieć po wydaniu wyroku ustalającego te alimenty.
.

Toruń, dnia 30 marca 2016 roku