• Adwokat
  • Cywilne
  • Firmy
  • Mundury

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r., nr 93, poz. 768 ze zm.) wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe. Pozostawanie ze spadkodawcą w związku partnerskim nie uzasadnia zaliczenia spadkobiercy do pierwszej grupy podatkowej - uznał Naczelny Sąd Administracyjny w Wyroku z dnia 28 października 2016 r. (sygn. akt II FSK 2835/14).

Skarżąca w rozpoznawanej sprawie była spadkobiercą testamentowym po zmarłym i przed śmiercią pozostawała z nim w faktycznym związku partnerskim. Przyczyną braku zawarcia związku małżeńskiego była okoliczność, iż spadkodawca praktykował religię rzymskokatolicką i z uwagi na rozwód nie mógł zawrzeć nowego związku małżeńskiego. Skarżąca złożyła w urzędzie skarbowym zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych tytułem spadku po zmarłym i domagała się zaliczenia jej do pierwszej grupy podatkowej.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r., nr 93, poz. 768 ze zm.) wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Przy czym, jak stanowi ust. 2 art. 14, zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe, a - w myśl ust. 3 - do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1) do grupy I - małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2) do grupy II - zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3) do grupy III - innych nabywców.

Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że art. 18 Konstytucji RP, stanowi że małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej. Wskazać także należy, że ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. nr 9, poz. 59 ze zm.) w art. 1 § 1 stanowi, iż małżeństwo zostaje zawarte, gdy mężczyzna i kobieta jednocześnie obecni złożą przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego oświadczenia, że wstępują ze sobą w związek małżeński. Małżeństwo zostaje również zawarte, gdy mężczyzna i kobieta zawierający związek małżeński podlegający prawu wewnętrznemu kościoła albo innego związku wyznaniowego w obecności duchownego oświadczą wolę jednoczesnego zawarcia małżeństwa podlegającego prawu polskiemu i kierownik urzędu stanu cywilnego następnie sporządzi akt małżeństwa; gdy zostaną spełnione powyższe przesłanki, małżeństwo uważa się za zawarte w chwili złożenia oświadczenia woli w obecności duchownego (art. 1 § 2). Na gruncie przepisów podatkowych nie ma podstaw do tego aby poszukiwać odmiennego rozumienia małżeństwa niż to, które zostało ukształtowane w prawie rodzinnym. Za wąskim rozumieniem przepisów dotyczących zwolnienia podatkowego przemawiają przede wszystkim wyniki wykładni językowej, której w prawie podatkowym przypisuje się szczególne znaczenie. Niedopuszczalne byłoby przyjęcie poglądu o "dorozumianej modyfikacji" ustawy podatkowej zapisami innych ustaw, normującymi inne niż opodatkowanie zagadnienia.

Przywilej podatkowy, który jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania powinien być interpretowany ściśle.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 października 2016 r. (sygn. akt II FSK 2835/14).